هدایت رشد شهری با استفاده از مدل های اتوماتای سلولی و چیدمان فضا (نمونه موردی: شهر چالوس)

تمرکز جمعیت و فعالیت در شهرها و توسعه بی رویه آن ها اولین نتیجه اش، مسائل زیست محیطی بوده که به اشکال مختلف آلودگی هوا، آب، خاک و ... نمود پیدا کرده است. در بعد اجتماعی و اقتصادی توسعه ناموزون و بی برنامه نیز، مسائلی نظیر توزیع نامتعادل و نارسای خدمات و امکانات، تفاوت های فاحش در ارزش زمین و مسکن و ... شده است. بنابراین یکی از مسائل و بحران های روبرو با جوامع در حال توسعه و روبه رشد، توسعه ناموزون و بدون برنامه شهرهاست که این توسعه گاه حالتی غیررسمی نیز می یابد. بدین ترتیب نظریه ها و روش های گوناگون شهرسازی، به ویژه بعد از انقلاب صنعتی همواره در جستجوی الگوهای مناسب نظم دهی مجدد شهرها و همگون با توسعه آتی آن ها بوده اند. از نخستین حرکات برنامه ریزی و طراحی شهری برای کاهش تراکم، آلودگی و مشکلات ناشی از فشارهای توسعه هدایت گسترش و توسعه شهر بوده است.اما تا کنون مدلی برای هدایت رشد شهر با توجه به روند چندین ساله رشد شهر و معیارهای برنامه ریزی ارائه نشده است. در واقع هدایت رشد شهر صرفاً به اختصاص زمین هایی در خارج از شهر و آماده سازی آن ها برای سکونت ختم شده است.در پژوهش حاضر سعی بر این شده است، که مدلی برای هدایت رشد و توسعه شهر تدوین شود. به نحوی که ابتدا با استفاده از مدل اتوماتای سلولی و با استفاده از معیارهای برنامه ریزی، رشد شهر به گونه ای که هم دارای جذابیت برای ساکنین و بازگشت سرمایه برای سرمایه گذاران باشد و هم آثار مخرب زیست محیطی کمی نیز داشته باشد، پیش بینی شده و سپس این توسعه جدید شهر با استفاده از مدل چیدمان فضا، به ساختار موجود شهر پیوند بخورد. شهر چالوس نیز به عنوان یکی از شهرهایی که به علت ویژگی های توریستی و محیطی با رشد بی رویه ای در سال های اخیر مواجه بوده است و همچنین وجود اراضی با ارزش کشاورزی در مرکز شهر و اراضی حفاظت شده زیست محیطی در جنوب شهر، به عنوان نمونه موردی پژوهش انتخاب شده است